In Nederland heeft de Staatssecretaris van cultuur Zijlstra ongeveer €15 miljoen beschikbaar gesteld voor de infrastructuur, het beheer en de doorontwikkeling van de digitale bibliotheek. Nog eens €15 miljoen komt uit het Gemeentefonds. Ook de Koninklijke Bibliotheek en de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (DNBL) doen mee. "Met de landelijke bibliotheek komen de bibliotheken naar verwachting ook sterker te staan bij het onderhandelen met uitgevers over licenties" Schrijft Boekblad vandaag.
Dat deze demarche er zat aan te komen was vrij duidelijk. Het boekenvak hoeft daar niet verontwaardigd over te doen. Ook in Vlaanderen is er een toenemende druk om de openbare bibliotheken een rol te laten spelen in het uitlenen van digitale boeken. Dat de bibliotheken een belangrijke rol spelen in de verspreiding van cultuur en literatuur is onmiskenbaar een feit. Zeker als je dit bekijkt naar jongeren en naar sociaal zwakkeren. Dat de bibliotheken op dit terrein een rol moeten kunnen spelen, ook voor het digitale boek heb ik nog maar weinig mensen in het boekenvak horen ontkennen.
Maar het is evenzeer duidelijk dat de digitale bibliotheek op een andere manier zal moeten werken dan de papieren bibliotheek. Het zal niet kunnen dat met de aankoop van één exemplaar men dit onbeperkt zal kunnen uitlenen. Als dat het geval zal worden, dan kan zowat elke uitgeverij zijn deuren sluiten en elke auteur zijn laptop verkopen.
Maar er zijn alternatieven. Eerst en vooral heb je het verhuur (betalend). Al ruim twee jaar proberen we dit georganiseerd te krijgen en uitgevers bewust te maken om dit model te omarmen. Het lijkt me echt wel het moment om hier snel mee aan de slag te gaan. Als men dit model niet in de markt zet, het liefst via de lokale boekhandel, dan zal de druk van alle kanten groeien om de bibliotheken in het verhaal te betrekken. Als men vandaag het verhuurmodel op de rails zet, dan is het niet moeilijk om ook uitleenmodellen op te zetten. De overheid (al dan niet lokaal) kan dan als derde betaler optreden voor groepen en mensen waarvoor het digitale lezen emanciperend kan werken. Laten we met de boekensector niet te veel kabaal maken over deze demarche, maar laten we het verhuur van boeken zo snel mogelijk aanpakken, zodat de overdruk van de ketel wordt gehaald.
In de UK loopt trouwens een interessant project, op initiatief van uitgeverij Bloomsbury:
http://publiclibraryonline.wordpress.com/
Hier kom ik zeker nog op terug.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten