Steun je lokale boekhandel via twitter #steunjeboekwinkel

Op dit ogenblik worden in Nederland flink wat steunbetuigingen aan de lokale boekhandel gelanceerd via twitter. De gemeenschappelijke hashtag is #steunjeboekwinkel.
Wiebe De Jaeger (uitgeverij Eburon) bracht deze rage aan het licht op zijn blog 
De actie werd in gang gezet door Pieter Offermans (@StoriesGuy op twitter).
Op zijn blog schreef hij het volgende:
"Pakjesavond en kerst komen eraan. In mijn geval betekent dat: boeken kopen. Zoals velen van jullie heb ik veel van mijn lectuur de afgelopen jaren online aangeschaft. Lekker makkelijk, vond ik. Maar daarmee begonnen wel de boekwinkels uit het straatbeeld te verdwijnen. Oeps! Dat was niet de bedoeling. Ik voel me juist zo welkom in de boekwinkel. Ik word er vriendelijk geholpen en krijg altijd goed advies. Ik kan er rustig rondneuzen en even de drukte van de stad ontvluchten. Het zou een ramp zijn als dat voorgoed verdwijnt."

Zijn oproep om via de hashtag #steunjeboekwinkel je lokale boekhandel in het zonnetje te zetten werd door verschillende mensen opgepikt, o.a. een aantal bekende auteurs.
Waarom zouden we in Vlaanderen niet meedoen en de vele voordelen van de lokale boekhandel in de verf zetten. Twitteraars aller landen: geef je mening over je lokale boekhandel via #steunjeboekwinkel.

De aantrekkingskracht van een breed aanbod

"De Boekenbeurs 2012 overtreft alle verwachtingen". Dat meldt Boek.be op haar website . Het is inderdaad opmerkelijk dat in tijden van economische crisis de Boekenbeurs een groot succes is geworden. Niet alleen het aantal bezoekers ligt boven de verwachtingen. Ook de boekenverkoop is gestegen ten opzichte van 2011. De laatste dagen van de Boekenbeurs ben ik mijn oor te luisteren gaan leggen bij een aantal uitgevers en standhouders om te horen wat zij hierover denken. Een van de punten die heel wat uitgevers signaleren is het feit dat er zeer breed werd ingekocht. Niet alleen de bestsellers gingen vlotjes over de toonbank. Ook heel wat titels waarvan weinig werd verwacht, deden het goed. Je komt daarmee snel bij het punt dat het publiek wellicht op de Boekenbeurs boeken vindt die het vandaag niet (meer) in de boekhandel terugvindt. Het is een feit dat omwille van de onzekere verkoop heel wat boekhandels minder titels inkopen. Er wordt ook steeds meer en meer ingezet op de bestsellers in de hoop op die manier de verkoop aan te zwengelen. Een logische evolutie. Maar misschien is "out of the box denken" hier toch op zijn plaats. Dat uitgerekend hierdoor de boekenliefhebber op de Boekenbeurs kennis maakt met boeken die men anders niet vindt, is toch wel opmerkelijk. Misschien kunnen uitgevers en boekverkopers hier creatief op inspelen. Een standhouder merkte bijvoorbeeld op dat een hele muur met de reeks ".... for dummies" erg succesvol was, boeken die maar sporadisch de weg vinden naar de boekhandel. Misschien zou een boekhandel hetzelfde kunnen doen en gedurende een maand een muur vrijmaken voor een brede selectie van "... for dummies". Mits goede afspraken met uitgevers kan dit wel eens verrassende resultaten opleveren. Zo zijn er wellicht nog tal van initiatieven met specifieke reeksen of genres te bedenken waarbij men tijdelijk een nieuwe selectie in de boekhandel kan plaatsen, waardoor de boekenliefhebber nieuwe dingen kan ontdekken. Het hoeft niet persé tot een hogere voorraad te leiden. De uitgevers hebben er geen belang bij dat hun boeken in een magazijn ligt te bestoffen. Uitgeverij Lemniscaat heeft in Nederland reeds een initiatief genomen. Waarom zitten uitgevers en boekverkopers niet meer samen om creatieve initiatieven in deze richting te bedenken? Het fenomeen verdient alvast de aandacht want het is een opvallende trend geweest op de Boekenbeurs.

Hoe ziet de Boekenbeurs er uit in 2022?

Ik kreeg onlangs een telefoontje van een journalist van De Tijd met de vraag: hoe zou de Boekenbeurs er uit zien in 2022? Zal er überhaupt nog behoefte zijn aan een evenement als de Boekenbeurs?

Het is natuurlijk moeilijk om ver vooruit te kijken. Een glazen bol is niet echt betrouwbaar. Wie weet welke technologische ontwikkelingen er zich voordoen binnen 5, 6 jaar? Maar ik vond de vraag zo uitdagend dat ik er dieper wil op ingaan op deze plek.

Eerst en vooral moeten we toegeven: de boekensector is niet de meest vooruitstrevende sector in de wereld. Grootse ontwikkelingen voltrekken zich meestal eerst buiten het traditionele boekbedrijf om daarna in meerdere of mindere mate te worden opgepikt. Ook de Vlaamse lezer is eerder conservatief. Denken we maar aan de verkoop via internet die in het buitenland sneller ingeburgerd geraakte dan bij ons.

Ik durf dan ook met een vrij grote zekerheid poneren dat het papieren boek binnen 10 jaar nog altijd het centrale gegeven zal zijn op de Boekenbeurs 2022. In 2002 was de Boekenbeurs ook niet fundamenteel anders dan deze in 2012.

En toch zal de Boekenbeurs er totaal anders uitzien. Alleen al omdat in 2015 Antwerp Expo gaat verbouwen en meer mogelijk wordt. Rond de papieren boeken zullen er veel meer digitale toepassingen worden aangeboden. Audiovisuele middelen zullen meer en meer hun intrede doen om de boeken te promoten.

Centraal gegeven wordt m.i. beleving. De wensen en de interesses van de lezer zullen nog meer centraal komen te staan. De opdeling van de stands per uitgever zal tegen dan zijn langste tijd hebben gekend. Eilanden volgens een thematische indeling lijken mij de toekomst. Want een lezer komt niet naar de Beurs voor een uitgeverij (hoe graag de uitgever ook communiceert met zijn lezer)  maar voor een thema, voor een auteur, voor een ervaring, de moeite waard om zich te verplaatsen. Technieken zoals NFC (near field communication) zullen in de smartphones geïntegreerd zijn, zodat betaling aan een centrale terminal piece of cake wordt.

Bezoekers zullen hun interesses kunnen opgeven in hun smartphone en via het semantische web zullen zij op hun smartphone een parcours  gepresenteerd krijgen langs de thematische eilanden die hen interesseren.  Je gsm brengt je automatisch naar de plek waar je favoriete auteur aan het signeren is. Binnen 10 jaar is Google Glasses wellicht ingeburgerd. Als je wilt, krijg je op je bril informatie over jouw favoriete thema's, auteurs enz... Je Google Glasses biedt je op elke plek informatie over boeken en auteurs die aanwezig zijn.

Een andere ontwikkeling die ik voorzie is interactief papier. Nu wordt er al geëxperimenteerd met speciale inkt die wanneer die aan licht wordt blootgesteld, klank en beeld produceert. Het papieren boek wordt hiermee zelf 'enhaunched' en concurrent van het beeldscherm.

Via touchtables zal je kunnen grasduinen in een digitale kiosk. Je hoeft je tablet maar op de kiosk te leggen en je schuift het digitale boek zo op je reader. Boeken zullen tal van varianten kennen: een papieren versie, een interactieve, een game, een televisiereeks...  Uitgevers en andere mediabedrijven zullen hun krachten bundelen om al deze vormen samen te presenteren, samen met de creatieve bedenkers ervan ( o.a. de auteurs, de illustratoren enz...) om de lezer in vervoering te brengen.

Naast de digitale beweging zal er wellicht ook een tegenbeweging ontstaan. Evoluties voltrekken zich nooit in één enkele richting. Naast het koele digitale zal het tastbare, het voelbare, het ruikbare ook aan belang toenemen bij een groeiende groep mensen. Boekbeleving zal ook meer en meer in een zintuiglijke richting evolueren. Boeken stralen rust uit en in een drukke wereld zullen heel wat mensen het papieren boek opzoeken om die rust terug te vinden. En zoals stress en rust naast mekaar bestaan, zal het zintuiglijk genot van (papieren) boeken ook naast digitale boeken blijven bestaan.

Neen, ik verwacht niet dat de Boekenbeurs aan aantrekkingskracht zal verliezen. Als de organisatoren verder volop de kaart van de beleving trekken zoals ze nu bezig zijn en er voor zorgen dat de Beurs hip blijft en de moeite waard is om interessante dingen te ontdekken, auteurs te ontmoeten en te ontdekken via de nieuwste technologieën, zullen lezers het nog altijd de moeite vinden om zich te verplaatsen.