250.000 tablets verkocht in Vlaanderen sinds maart 2010

Eind 2011 zullen er ruim een miljoen tablets verkocht zijn in de Nederlandse markt en 250.000 in de Vlaamse markt. Dit alles op minder dan 2 jaar tijd, want de eerste tablets zijn pas in maart 2010 op de markt gebracht. Dit staat te lezen in GfK Jaargids 2012. 

Binnen de markten die GfK meet, vormen tablets de meest explosief groeiende productgroep. De verkopen hiervan groeiden sneller dan bijvoorbeeld de digitale camera, de platte tv, de smartphone en de mobiele navigatie-apparaten. De groei overtreft ook de verwachtingen: in maart werd voorspeld dat er eind dit 2011 750.000 tablets verkocht zouden zijn. De werkelijkheid ligt flink hoger.

De e-reader is dit jaar, zoals voorspeld, overvleugeld door de tablet. Eén op de zes leesapparaten was een e-reader. In de eerste negen maanden van dit jaar zijn in de Benelux bijna 539.000 leesapparaten verkocht, waarvan 450.000 tablets. Qua omzet zorgden de e-readers tot en met september voor bijna 14 miljoen euro tegen tablets voor maar liefst 213 miljoen euro.

Sinds het verschijnen van de eerste e-reader op de Nederlandse markt, september 2009, zijn er 265.000 e-readers verkocht. Dat betekent dat er inclusief de tablets ruim anderhalf miljoen apparaten zijn waarop mensen digitaal kunnen lezen, nog afgezien van de smartphones.

Toch blijft de verkoop van e-boeken achter. In de eerste drie kwartalen van 2011 zijn er ruim 600.000 e-boeken verkocht tegen zo’n 33 miljoen papieren boeken. Het marktaandeel van e-boeken eindigt dit jaar naar schatting op 1,3 procent in Nederland. In Vlaanderen ligt dit wellicht lager.
De vraag is dan ook: hoe komt het dat de verkoop van e-boeken achter blijft op de introductie van de toestellen?
Deels heeft dit te maken met het lage aanbod. De 8.500 Nederlandstalige titels maken maar 6 procent uit van het totale Nederlandstalige titelaanbod in de Benelux. Te veel boeken zijn digitaal nog niet verkrijgbaar.
Ook de strenge beveiliging wordt door consumenten genoemd als een drempel.
Het gevaar is dan ook zeer reëel dat steeds meer consumenten zich gaan voorzien op piratensites. Als het aanbod niet snel groeit en via social drm gemakkelijker toegankelijk wordt aangeboden, dan gaat de boekensector dezelfde weg op als de muzieksector: massale piraterij.

Ook de prijsstelling is belangrijk. In Nederland is in de toptien een grote rol weggelegd voor e-boeken die bij winkelketens met korting worden verkocht, bijvoorbeeld met tien tegelijk voor een actieprijs. In de toptien van meest gedownloade boeken van het eerste halfjaar van 2011 staat ook het gratis Boekenweekgeschenk De kraai van Kader Abdolah.

GfK ziet voor de e-readers een toekomst als kernproduct om digitaal te lezen. Een basic apparaat tegen een aantrekkelijke prijs tussen de 100 en 150 euro. Zolang de prijs van een e-reader op goede afstand blijft van die van tablets, is er een goede kans dat dit apparaat aantrekkelijk blijft om ‘erbij’ te kopen. Want de tablet is minder handig omwille van het gewicht en het formaat om er veel op te lezen. Ook de leeskwaliteit blijft ver achter bij die van e-readers. Maar de komende jaren zullen er zeker toestellen met leesvriendelijker schermen op de markt komen waardoor de voorsprong van de e-reader kleiner wordt.

Wordt 2012 een turbulent boekenjaar?

Het boekenvak in Vlaanderen kan met enige tevredenheid terugblikken op het voorbije jaar 2011. Met een lichte stijging van +/- 0.5% in de boekenverkoop doen we het vrij behoorlijk en heel wat beter dan de ons omringende landen. Maar 2012 kondigt zich aan als een turbulent jaar. De nervositeit in het boekenvak neemt zienderogen toe. Dit is te wijten aan drie belangrijke elementen die dreigen samen te vallen.
1. Nieuwe grote spelers betreden de markt.
Eind 2011 is Bol.com, de grootste Nederlandse internetboekhandel, actief geworden op de Vlaamse markt. Dat heeft er al voor gezorgd dat ook Standaard boekhandel een webshop heeft opgestart. Maar in de loop van 2012 betreedt ook de grootste internationale webwinkel het Nederlandstalige domein. De reputatie van Amazon is gekend: zij proberen met gigantische kortingen een zo groot marktaandeel te verwerven. Marktaandeel opbouwen primeert bij hen op marge. Vermits zij vanuit Luxemburg opereren, zijn zij niet gebonden aan de vaste boekenprijs, waar Bol.com die vanuit Nederland opereert, wel aan gebonden is. Dat dit voor de nodige verschuivingen in de markt zal zorgen is nu al duidelijk. Wie marktaandeel zal verliezen is ook duidelijk: iedereen die nu op de markt zit! De vraag hierbij is: hoeveel omzetverlies kunnen een aantal zelfstandige en kleinere boekhandels nog dragen vooraleer zij kopje onder gaan? Het feit dat CoLibro omwille van interne tegenstellingen wordt ontbonden in zijn huidige vorm, verhoogt natuurlijk niet de slagkracht van de zelfstandige boekhandel in Vlaanderen. Hopelijk vinden zij, wellicht vanuit noodzaak, opnieuw een samenwerkingsverband. Want dat samenwerking de enige mogelijkheid is om te overleven voor een aantal partijen, lijkt me vrij evident.
2. De economische crisis en besparingen zullen in 2012 effectief gevoeld worden.
Door het ontbreken van een federale regering, zijn de Belgen tot nu toe van grote besparingsmaatregelen gespaard gebleven. Maar deze zitten er duidelijk aan te komen vanaf 2012. Er is onzekerheid bij uitgevers en boekverkopers over het effect hiervan op de boekenverkoop. Het is onduidelijk wat het aandeel is van de crisismaatregelen op de dalende boekenverkoop in Nederland. Maar dat er een verband is, lijkt me onmiskenbaar het geval. Iedere uitgever en boekverkoper probeert zich hiertegen te wapenen en probeert alles uit de kast te halen om zijn boeken en zijn winkel naar voren te schuiven. Een logische reactie. Het tegendeel zou pas verbazing wekken.
3. De digitalisering van het boek

Naast de conjunctuur crisis is het ook voor velen nog onduidelijk wat de gevolgen zullen zijn van de groei van het e-boek in Vlaanderen. De meesten gaan er van uit dat dit maar gestaag zal stijgen en maar een matige invloed zal hebben op de markt. Maar zij zouden zich wel eens kunnen vergissen. Internationaal gaat het zeer hard. De ereaderverkoop is in 2011 verdubbeld.

Om dan nog te zwijgen van de groeiende verkoop van tablets. Dat mensen met een ereader en/of een tablet ook meer e-boeken gaan kopen is de logica zelve.

Deze drie elementen zorgen er voor dat de nervositeit in het boekenvak groeit. De onzekerheid over de toekomst speelt een grote rol. De vraag is dan ook of het veld hierdoor niet uit mekaar zal worden gespeeld en dat korte termijn maatregelen zullen gaan primeren op een langere termijn visie. 

Dit merken we reeds naar aanleiding van de perikelen rond de Literaire Lente 2012, waarbij WPG en VBK  zich hebben teruggetrokken uit deze collectieve promotieactie van Boek.be. 

Zullen de uitgevers zwichten voor de vraag van Amazon om grotere kortingen toe te staan, zodat zij boeken met gigantische kortingen op de markt kunnen brengen? Zal er een prijzenoorlog op het internet ontstaan? Zal Bol.com zich vestigen in Vlaanderen of kopen zij een andere internetwinkel op? Zijn uitgevers er zich voldoende van bewust dat het verdwijnen van een groot aantal fysieke verkooppunten drastische gevolgen kan hebben op de totale verkoop van het boek?

Het zijn tal van vragen waarop we vandaag geen antwoord kennen.

Feit is dat het boekenvak in Vlaanderen veel te danken heeft aan een gezamenlijke aanpak waarbij vooral vanuit de keten wordt nagedacht. Recent verscheen volgende stukje in Boekblad, bij de bespreking van het boek De Winst van de Lezer:

"...Vlaanderen [heeft] een voorsprong genomen op Nederland - juist omdat ook Boek.be het boekenvak als één keten ziet. Dat is misschien gedwongen door de omstandigheden, omdat het vak door zijn omvang zich alleen een overkoepelende branchevereniging kan veroorloven (de Vlaamse Auteursvereniging heeft ook onderdak gevonden bij boek.be), maar de de organisatie slaagt er mooi wel in om die omstandigheden tot zijn voordeel aan te wenden."

2012 wordt een boeiend, maar spannend jaar, wellicht vol verrassingen.

Verlaging btw op e-boeken is dringend nodig!

Luxemburg is van plan om het btw-tarief voor e-boeken te verlagen tot 3 procent. Dit kan grote gevolgen hebben voor iedereen in België die e-boeken verkoopt. In de EU vallen op dit ogenblik digitale boeken, kranten en tijdschriften onder het standaard btw-tarief dat veel hoger ligt. In België is dat 21% en in Nederland 19%. Volgens de Europese regels geldt echter het BTW-tarief van het land waarin een product verkocht wordt. Het komt er dus op neer dat voor elk bedrijf dat e-boeken verkoopt vanuit Luxemburg het lage tarief geldt.
Amazon en Apple hebben bijvoorbeeld in Luxemburg al kantoren. Als België niet snel dezelfde richting op gaat, dan worden de Nederlandstalige e-boeken die je nu bij Apple kan kopen meteen 18% goedkoper. Om concreet te zijn: een e-boek dat je nu overal 15 € betaalt, zou je dan bij Apple voor 12,23 € kunnen aankopen. Binnen enkele maanden komt wellicht ook Amazon op de markt in België en dan kan je het als e-boekverkoper wel schudden.
Boek.be dringt al enige tijd aan om het btw-tarief op e-boeken te verlagen. Maar nu we over een federale regering èn een nieuwe Minister van Financiën beschikken, kan er wel degelijk wetgevend werk worden geleverd om deze dreigende catastrofe te ondervangen.
Momenteel betalen consumenten in de EU-lidstaten het lage btw-tarief (6% in België) voor fysieke boeken en tijdschriften terwijl het hoge btw-tarief geldt voor de digitale versies. In Luxemburg bedraagt het normale btw-tarief 15 procent. Daarnaast bestaan er verlaagde tarieven van 6 en 3 procent. Het 3-procenttarief dat momenteel onder meer geldt voor boeken en tijdschriften gaat waarschijnlijk eveneens gelden voor e-boeken.
Vorige maand (november 2011) stemde het Europees Parlement in met een resolutie over het verlagen van het btw-tarief op digitale cultuurgoederen. Zolang deze regelgeving op Europees niveau niet doorgevoerd wordt, kan het verkopen van e-boeken vanuit Luxemburg een flink prijsvoordeel opleveren. Voor de consument is dit mooi meegenomen, maar de boekensector in ons land wordt hiermee met een gigantische concurrentieel nadeel opgezadeld. De tijd om in te grijpen dringt.
Bron:  http://www.ereaders.nl/15121102_laag_btw-tarief_luxemburg_grote_gevolgen_voor_ebookmarkt

Winst van de lezer (2): Positieve bespreking in Boekblad

Boekblad wijdt in zijn decembernummer een volledige pagina aan het boek De Winst van de Lezer, het boek over het boekenvak in Vlaanderen. Een aantal citaten, voor wie geen abonnement op Boekblad zou hebben (wat toch wel een aanrader is) wil ik jullie niet onthouden.

"De omzet van de rechtstreekse verkoop via de Boekenbeurs en de eigen website is voor de algemene uitgevers even belangrijk als het omzetaandeel van CoLibro.  Slechts 15% van de Vlaamse auteurs haalt de helft van zijn gezinsinkomen uit literaire inkomsten. Wie kan beweren dat hij dit allemaal wist? Deze informatie is terug te vinden in De Winst van de Lezer."

"Rode draad in het boek is de waardeketen van het boek... In het ketendenken zit vooral de waarde van dit boek voor Nederlandse boekenvakkers met zakelijke belangen in Vlaanderen - voornamelijk uitgevers dus."
"Met Boekenbank en de projecten die daarmee samenhangen heeft Vlaanderen een voorsprong genomen op Nederland - juist ook omdat Boek.be het boekenvak als één keten ziet. Dat is misschien gedwongen door de omstandigheden...maar de organisatie slaagt er wel mooi in om die omstandigheden tot zijn voordeel aan te wenden.
Het boek De Winst van de Lezer is te koop in de betere boekhandel en bij uitgeverij Acco. 

Waarom Vlaanderen het goed doet...

De boekenverkoop in Vlaanderen zal in 2011 wellicht groeien met iets meer dan 0,5% in omzet. Dit is niet spectaculair maar het resultaat valt wel op, als je het vergelijkt met de ons omringende landen, zeker met Nederland. Daar daalt de verkoop van boeken in 2011 met ongeveer 5% in omzet. Velen vragen ons waaraan dit ligt. De vraag is niet gemakkelijk te beantwoorden. Hierbij een poging.
Eerst en vooral moeten we er op wijzen dat de boekenmarkt in Vlaanderen er totaal anders uit ziet dan die in Nederland. Carlo Van Baelen (Vlaams Fonds voor de Letteren) heeft er een zeer interessant artikel aan gewijd, over de mythe van de gemeenschappelijke Vlaams-Nederlandse boekenmarkt.
Het is een feit: de Vlaamse boekensector heeft de voorbije jaren een belangrijke professionaliseringsslag gekend en dat in omstandigheden die niet zo gemakkelijk waren, zeker niet in vergelijking met Nederland. Dat heeft er wel voor gezorgd dat Vlaamse uitgeverijen hun eigen weg hebben gezocht.
Zo merk je dat de Vlaamse verkoop voor een belangrijk deel afhankelijk is van een aantal toppers die dikwijls gelinkt zijn aan televisie-programma's. Denken we maar aan de koopboeken van Piet Huysentruyt of Jeroen Meus (Dagelijkse Kost). Maar ook in de informatieve non-fictie zijn er een aantal succesboeken die een nauwe band hebben met een tv-programma. Denken we maar aan Jan Leyers (De Weg naar het Avondland), Rudy Vranckx (De vloek van Osama) of Arnaut Houben (Weg naar Compostela). De nauwe samenwerking tussen uitgevers en televisiemakers zorgt er voor dat deze boeken dagdagelijks in de belangstelling staan.
Dit is niet alleen de verdienste van de uitgevers. Het televisielandschap in Vlaanderen biedt op dit vlak meer mogelijkheden dan dat in Nederland. Een zender als Canvas wordt ons door menige Nederlander flink benijd. Boek.be heeft recent nog een flink duw in deze richting gegeven door het organiseren van een speeddating tussen film en tv-producenten enerzijds en boekenuitgevers anderzijds. Deze vorm van samenwerking is absoluut belangrijk voor de boekensector. Deze afhankelijkheid brengt natuurlijk ook risico's met zich mee. Drastische besparingen in het televisielandschap zouden ook wel eens flink in het vel van de boekenuitgevers kunnen snijden.
Een andere vernieuwende benadering is de 360 graden aanpak. Dit merken we in een aantal succesvolle boeken, zoals Het Geluksboek  (Leo Bormans). Dit boek is ook gekoppeld aan een interactieve website. De auteur geeft overal lezingen enz... Uitgeverij Lannoo presteert het trouwens meer en meer om aan hun kunst- en fotoboeken succesvolle evenementen en tentoonstellingen te koppelen, waardoor het boek gedurende lange tijd de aandacht trekt. Een ander voorbeeld is het nieuwste boek van Bart Van Loo, Een gezongen geschiedenis van Frankrijk. Het boek bevat niet alleen een CD, het is ook een radioreeks op Klara. Acht weken lang krijgt het boek twee uur aandacht op de radio, met als gevolg heel wat media aandacht. 
Kortom: de Vlaamse boekenwereld zoekt via alle mogelijke kanalen zijn weg naar een geïnteresseerd publiek. De Vlaamse uitgevers proberen goed voeling te houden met de lezer en pompen niet zomaar hun boeken in de markt. Het is een belangrijk marketingprincipe dat in de boekenwereld al te vaak met de voeten wordt getreden.
Of dit alles de komende besparingsronde op even succesvolle manier zal kunnen weerstaan is moeilijk te voorspellen. In elk geval, de Vlaamse boekenwereld beschikt m.i. over het nodige potentieel en flexibiliteit om de uitdagingen aan te kunnen.

Verhuur van boeken: een belangrijk toekomstmodel

In Nederland heeft de Staatssecretaris van cultuur Zijlstra ongeveer €15 miljoen beschikbaar gesteld voor de infrastructuur, het beheer en de doorontwikkeling van de digitale bibliotheek. Nog eens €15 miljoen komt uit het Gemeentefonds. Ook de Koninklijke Bibliotheek en de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (DNBL) doen mee. "Met de landelijke bibliotheek komen de bibliotheken naar verwachting ook sterker te staan bij het onderhandelen met uitgevers over licenties" Schrijft Boekblad vandaag.
Dat deze demarche er zat aan te komen was vrij duidelijk. Het boekenvak hoeft daar niet verontwaardigd over te doen. Ook in Vlaanderen is er een toenemende druk om de openbare bibliotheken een rol te laten spelen in het uitlenen van digitale boeken. Dat de bibliotheken een belangrijke rol spelen in de verspreiding van cultuur en literatuur is onmiskenbaar een feit. Zeker als je dit bekijkt naar jongeren en naar sociaal zwakkeren. Dat de bibliotheken op dit terrein een rol moeten kunnen spelen, ook voor het digitale boek heb ik nog maar weinig mensen in het boekenvak horen ontkennen.
Maar het is evenzeer duidelijk dat de digitale bibliotheek op een andere manier zal moeten werken dan de papieren bibliotheek. Het zal niet kunnen dat met de aankoop van één exemplaar men dit onbeperkt zal kunnen uitlenen. Als dat het geval zal worden, dan kan zowat elke uitgeverij zijn deuren sluiten en elke auteur zijn laptop verkopen.
Maar er zijn alternatieven. Eerst en vooral heb je het verhuur (betalend). Al ruim twee jaar proberen we dit georganiseerd te krijgen en uitgevers bewust te maken om dit model te omarmen. Het lijkt me echt wel het moment om hier snel mee aan de slag te gaan. Als men dit model niet in de markt zet, het liefst via de lokale boekhandel, dan zal de druk van alle kanten groeien om de bibliotheken in het verhaal te betrekken. Als men vandaag het verhuurmodel op de rails zet, dan is het niet moeilijk om ook uitleenmodellen op te zetten. De overheid (al dan niet lokaal) kan dan als derde betaler optreden voor groepen en mensen waarvoor het digitale lezen emanciperend kan werken. Laten we met de boekensector niet te veel kabaal maken over deze demarche, maar laten we het verhuur van boeken zo snel mogelijk aanpakken, zodat de overdruk van de ketel wordt gehaald.
In de UK loopt trouwens een interessant project, op initiatief van uitgeverij Bloomsbury:
http://publiclibraryonline.wordpress.com/
Hier kom ik zeker nog op terug.

De Winst van de lezer

Recent verscheen het boek De Winst van de lezer (Uitgeverij Acco). Dit is het eerste boek dat is verschenen over het boekenvak in Vlaanderen. Het boek is nu ook als e-boek verkrijgbaar: klik hier voor meer informatie. Als je wilt weten hoe het boekenvak er echt uitziet in Vlaanderen, dan is dit een must. Het boek vertrekt bij de auteur, gaat dieper in op de algemene uitgever, op de educatieve uitgeverijen, op de boekhandel (zowel de zelfstandige als de ketenwinkels) om uiteindelijk te eindigen bij de lezer. Het laatste hoofdstuk gaat over de toekomst van het boek en is een bijdrage die ik heb geschreven voor het boek. Het is gebaseerd op de presentaties die ik her en der al heb gegeven over dit onderwerp. De toekomst van het boek in 60 slides vind je hier.
Alle reacties en suggesties zijn welkom.

Wat is er fout om van Amazon te leren?

Af en toe koop ik een boek via Amazon. Enkele weken na levering van het boek krijg je dan een bericht met de vraag om een review te posten op Amazon. Een paar weken later krijg je soms een bericht "de auteur waarvan je een boek hebt gekocht, brengt een nieuw boek uit. Geïnteresseerd?". Binnen enkele maanden komt Amazon op de markt in Vlaanderen en Nederland. De boekhandel zal geconfronteerd worden met een zeer grote en goed georganiseerde concurrent. Het lijkt me dan ook belangrijk om van Amazon te leren. De boekhandel zit op een goudmijn: zijn klanten. Vandaag doet men daar te weinig mee. In Vlaanderen is er maar één boekhandel die op een systematische manier bijhoudt wat zijn klanten bij hem kopen. Daar iets mee doen is nog een stap verder. Maar Amazon zet die stap wel. Dat niet elke boekhandel de mogelijkheid heeft om een gedegen CRM-systeem op punt te stellen is vrij logisch. Daarom ook dat Boek.be in zijn Masterplan voor de boekhandel heeft opgenomen om vanuit de sector een initiatief te nemen op het vlak van CRM. Recent kreeg ik ook een bericht van Amazon: "Kies het beste boek van 2011". Lezers worden uitgenodigd om hun keuze naar voren te schuiven en een korte bespreking te posten. Wat weerhoudt er de boekhandel van om dit ook te organiseren? Men betrekt zijn klanten bij het opstellen van een keuze voor andere klanten, men genereert een enorme goodwill èn heel wat content. En het lijstje dat daar uit komt is voor de andere klanten ook nog erg interessant. Want lezers gaan voor een belangrijk deel af op wat andere lezers naar voren schuiven. Het lijkt me helemaal niet fout dat een boekhandel van Amazon leert om zijn positie te versterken.

Alles wordt mobiel: maar wat betekent dat voor uitgevers?

Iedereen heeft het over het feit dat "mobiel" de toekomst wordt. Veelal spreekt men dan over het aantal mensen die binnenkort een smartphone gaan bezitten en er ook volop gebruik van maken. Maar is dat de echte shift die ons te wachten staat? Ik las de voorbije dagen een zeer interessant artikel hierover: The real mobile shift - for publishers.
De auteur, Thomas Baekdal (@baekdal) beklemtoont vooral het feit dat 'mobiel gaan' een andere vorm van denken is. Het gaat er over om de keuze te hebben om gelijk wat te lezen, op gelijk welk moment, op gelijk welke plaats. Dat is de vrijheid waar de lezer steeds meer en meer naartoe wil. Het is van die realiteit dat de uitgever in de toekomst zal moeten uitgaan. Dat wil zeggen dat men een andere manier van denken bij het uitgeven moet toepassen. Nu vertrekken uitgevers van een vorm: een papieren boek, een e-boek, een audiobook.... Deze worden apart aan de consument aangeboden. Als uitgevers willen inspelen op de wensen van de lezer van de toekomst zal men moeten vertrekken van de content, deze publiceren en aanbieden onder elke mogelijke vorm om aan de lezer toe te laten deze tot zich te nemen waar en wanneer men dit wil. De sociale media spelen daarin ook een belangrijke rol. Want steeds meer mensen komen tot het lezen van bepaalde content via aanbevelingen van vrienden. Men zal het dus moeten mogelijk maken om delen van content te delen, meningen en reviews uit te wisselen. Het sociale lezen zal zijn ingang vinden.
Het is vanuit deze visie dat wij recent, samen met het MultimediaLab van IBBT een dossier hebben uitgewerkt rond 'De uitgeverij van de toekomst'. Hopelijk krijgen we hiervoor binnenkort de steun van het IWT om dit in concrete projecten om te zetten. Het gaat hierbij niet alleen om een technisch verhaal. Ook de achterliggende businessmodellen gaan fors veranderen. SMIT-IBBT is op dit vlak een zeer degelijke adviseur. Er zijn steeds meer Vlaamse uitgevers die hier aan willen meewerken. We hopen dit in de loop van 2012 echt gestalte te kunnen geven.

Op zoek naar ambassadeurs voor het boek

Deze week organiseerde ik voor Boek.be de Master Class Social Media met Richard Van Hooijdonk. Ik had de gelegenheid om deze boeiende (maar vermoeiende) dag grotendeels mee te volgen en ben er behoorlijk enthousiast van terug gekomen. Het ging niet over hoe je een facebookpagina of een twitter account moet aanmaken. Het ging over hoe je een geïntegreerde marketingstrategie kan ontwikkelen. Meer informatie over de opleiding vind je hier:
Wat ik heb gemerkt is dat er in de boekensector maar weinig bedrijven zijn die reeds een marketingstrategie hebben ontwikkeld waarin de sociale media volop zijn geïntegreerd. Men doet wel al iets met Facebook en men twittert wel al eens. Maar het gaat meestal over losstaande acties die geen geheel vormen. Hetzelfde zie ik ook met de social media activiteiten bij Boek.be. Een van de belangrijke punten uit de opleiding was m.i. het feit dat je er moet naar streven om mensen te engageren. Maw. je moet op zoek naar ambassadeurs, mensen die voor jou publiciteit gaan maken. Dat kan zijn voor je boekhandel of uitgeverij of voor een auteur of een boek. Zeker nu steeds meer mensen hun boekenkeuze laten bepalen door adviezen van hun vrienden (uit recent onderzoek is gebleken dat reeds 34% hun boekenkeuze maakt op basis van advies van vrienden) komt het er dus op aan om mensen te activeren om zelf promotie te maken. Niet alleen hoef jij het dan niet te doen. Het is ook veel geloofwaardiger. Het gaat een groter effect teweeg brengen bij andere boekenliefhebbers. Maar kan je dat allemaal wel bovenop je gewone werk doen? Uiteraard niet. Daarvoor moet je ook de structuur van je marketing en promotieafdeling aanpassen.
Wellicht hernemen we deze opleiding nog eens in januari. Ik kan het alvast aanbevelen zowel voor boekhandels als voor uitgevers.