Bijna dubbel zoveel boekhandels in Nederland als in Vlaanderen (per inwoner)

Regelmatig krijg ik de vraag: kan je het aantal boekhandels in Vlaanderen eens vergelijken met de situatie in Nederland? Met de Boekenweek in het vooruitzicht, waarbij Vlaanderen en Nederland samenwerken ter promotie van het boek, leek het mij opportuun om dit te onderzoeken. 

Nederland

Volgens de meest recente cijfers uit het Rapport Tweede evaluatie van de Wet op de vaste boekenprijs  waren er in 2012 1.502 verkooppunt in Nederland (bron KBb). Volgens Wikipedia is Nederland het land met de hoogste boekhandeldichtheid. Zij geven echter geen cijfers. Het aantal inwoners in Nederland bedraagt 16,8 miljoen. De rekening is snel gemaakt. We komen uit op 1 boekhandel per 11.185 inwoners in Nederland.

Vlaanderen

Voor de cijfers van Vlaanderen baseer ik me op de gegevens van Meta4Books (Boekenbank) op 01/01/2014. Deze zijn de meest betrouwbare.Wat beschouw je als boekhandel? Om de vergelijking te kunnen maken met Nederland waar we het aantal verkooppunten van de KBb-leden nemen, neem ik voor Vlaanderen het aantal verkooppunten van de leden van de VVB. Niet het aantal leden, maar wel het aantal verkooppunten, want bv. Standaard boekhandel heeft niet minder dan 145 verkooppunten (winkels).

De VVB heeft (volgens M4B) 82 leden (verschillende juridische entiteiten) met 295 verkooppunten.

Volgens het Staatsblad telde Vlaanderen op 01/01/2012  6.345.387 inwoners. 

Op deze manier komen we tot 1 boekhandel per 21.509 inwoners in Vlaanderen.

Andere Europese landen

Als we met Nederland vergelijken, dan moeten we wel weten dat Nederland een zeer hoge boekhandeldichtheid heeft. Volgens Wikipedia zelfs de hoogste ter wereld. We hebben ook de dichtheid in de UK berekend. Op 63,2 miljoen inwoners zijn er daar nog 1.878 boekhandels, of 1 per 33.652 inwoners.

De dichtheid in Duitsland daarentegen ligt hoger. Op 80,5 miljoen inwoners zijn er 6.693 boekhandels, of 1 per 12.027 inwoners. Dit zijn gegevens die beschikbaar zijn op het internet. Er kan mogelijks een vertekening zijn (wat beschouwt men als boekhandel?), maar ze geven wel een indicatie.

Kunnen we daaruit concluderen dat de landen met een gereglementeerde boekenprijs (Duitsland, Nederland) beter scoren dan waar die niet bestaat (België, UK)? Mogelijks wel. Maar dit zou ook moeten vergeleken worden met de bevolkingsdichtheid, verstedelijking en graad van opleiding.

Verstedelijking en graad van opleiding zijn moeilijker te vergelijken. Maar de bevolkingsdichtheid is bekend. Nederland heeft een bevolkingsdichtheid van 490 inwoners per km², waardoor het na Malta het dichtstbevolkte land is van de EU. Vlaanderen heeft een bevolkingsdichtheid van 470 inwoners per km², wat +/- 4% lager is dan Nederland. (bron Eurostat 2012). Het verschil is dus niet zo erg groot.  

Eén conclusie kunnen we dus met zekerheid trekken : er is een merkelijk verschil tussen Vlaanderen en Nederland op het vlak van de dekkingsgraad van boekhandels per inwoner. In Nederland zijn bijna dubbel zoveel boekhandels beschikbaar per inwoner als in Vlaanderen. Er is dus nog werk aan de winkel ter ondersteuning van de Vlaamse boekhandel.